Ο Στέφανος Παπατρέχας είναι νέος, είναι ταλαντούχος, είναι ηθοποιός και δοκιμάζεται και στη σκηνοθεσία. Και τα πάει καλά και στα δύο. Αριστούχος απόφοιτος της ανώτερης δραματικής σχολής Νέο Ελληνικό Θέατρο του Γιώργου Αρμένη και απόφοιτος του τμήματος Ψυχολογίας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ενώ τις πρώτες του απόπειρες έχει κάνει και στη δραματουργία. 

Σκηνοθεσία ή υποκριτική; Και ποιες οι διαφορές τους;

Δεν ξέρω αν θέλω να διαλέξω αναγκαστικά. Ευτυχώς είναι κάτι που μπορώ να  συνδυάσω. Η υποκριτική ήταν πάντα το όνειρό μου. Μου αρέσει πάρα πολύ η δουλειά του ηθοποιού. Δηλαδή δεν είμαι από αυτούς που θέλουν να σκηνοθετήσουν και να μην ασχοληθούν με την υποκριτική. Αν έπρεπε να διαλέξω, θα διάλεγα υποκριτική. Τουλάχιστον σε αυτή την φάση ζωής. Δεν ξέρω αν σε 10 χρόνια θα εξακολουθώ να έχω την ίδια άποψη.  Η σκηνοθεσία είναι στην ουσία η ανάληψη ευθύνης. Είσαι εσύ αυτός που πρέπει να βρεις εσύ τους συνεργάτες, να πάρεις την απόφαση ότι αυτό θέλω  να γίνει έτσι, να έχεις 10 πράγματα ως υλικό να πρέπει να επιλέξεις τα τρία, και να είσαι εσύ αυτός που θα πει ποια  τρία είναι αυτά. Ως ηθοποιός είσαι συνδημιουργός σίγουρα. Αλλά κυρίως εκτελείς το όραμα κάποιου. Και στην ουσία στο ένα είσαι σαν αρχηγός του πράγματος, το άλλο είναι σαν εκτελεστής. Το καθένα έχει τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματά του. Ως ηθοποιός εγώ, όταν έχει στηθεί κάτι και νιώθω ασφαλής σε αυτό, νιώθω πάρα πολύ δημιουργικός. Ως σκηνοθέτης πάλι, μέσα στην παράσταση, νιώθω ότι θέλω να μετέχω και δεν μπορώ. Γιατί έχω κάνει την δουλειά μου. Από την άλλη, ως ηθοποιός στην πρόβα, έχω άγχος γιατί εκτίθεμαι μέχρι να οριστικοποιηθεί κάτι, ενώ όταν σκηνοθετείς  έχεις περισσότερη δημιουργία για εμένα. Είχε πει ο Θωμάς Μοσχόπουλος κάτι σε ένα εργαστήρι σκηνοθεσίας που είχα παρακολουθήσει με εκείνον δάσκαλο, ότι πρέπει  ως σκηνοθέτες, να είστε οι σκηνοθέτες που θα θέλατε να είχατε ως ηθοποιοί. Δηλαδή όταν είσαι ηθοποιός, σκέφτεσαι ότι αυτός ο σκηνοθέτης κάνει αυτό, αυτό δεν μου αρέσει, αυτό μου αρέσει. Οπότε πρέπει να δεις τι σου άρεσε, πώς θα έπρεπε να είναι ο ιδανικός σκηνοθέτης και να προσπαθήσεις να γίνεις έτσι. Αυτό με βοήθησε πολύ. Όσο  καθοδηγούσα, με τον Λάζαρο Βαρτάνη, την Σύνθια Μπατσή που παίζει  στον μονόλογο της Φροσύνης, προσπαθούσα να σκέφτομαι εμένα τι με έχει βοηθήσει  σε παραστάσεις που έχω παίξει. Πώς θα μπορούσα αυτό που έχω εγώ στο μυαλό μου να το περάσω στην Σύνθια. Κάπως έτσι.

Σαν ηθοποιός, νέος, έχεις  μέθοδο; Θέλεις να αναπτύξεις μία;

Θεωρώ ότι γενικά δεν υπάρχει στις Δραματικές σχολές μία συγκεκριμένη μέθοδος που διδάσκεται. Και πρέπει να είσαι τυχερός, να πέσεις σε κάποιον δάσκαλο που θα σου μεταφέρει μία δική του μέθοδο από την οποία όμως θα πάρεις εσύ αυτά που σε βοηθούν και βλέπεις ότι λειτουργούν και πας παρακάτω. Εγώ στην ουσία μέσα από την εμπειρία μου μέσω της σχολής με δασκάλους και μετά με παραστάσεις, έχω πάρει από τον καθένα αυτό που είδα ότι λειτουργεί, φτιάχνοντας με έναν τρόπο μία προσωπική μέθοδο που δεν ξέρω αν μπορώ να πω ότι είναι πολύ συγκεκριμένη. Γιατί ανάλογα με τον κάθε σκηνοθέτη, αλλάζεις πράγματα. Ή παίρνεις πράγματα. Απλώς έχω κάποια «όπλα»,  που όταν νιώθω ότι μπορεί κάτι να μην λειτουργεί από αυτό που ζητάει ο σκηνοθέτης, να βρίσκω εγώ τον τρόπο να νιώσω εγώ λειτουργικός μέσα σε αυτό.  Νομίζω ότι έχω αποκτήσει όπλα προσαρμογής και τρόπο να ενσωματώσω αυτό που θέλει ο άλλος από κάτι που αρέσει και σ’ εμένα.

Υπάρχει κάτι συγκεκριμένο που κάνεις;

Αυτό που με βοηθάει πάρα πολύ, όσο κι αν ακούγεται χαζό, είναι να διαβάσω πολλές φορές το έργο. Νομίζω ότι όσο περισσότερες φορές διαβάσεις κάτι με προσοχή, όχι με μία απλή ανάγνωση, ανακαλύπτεις σιγά σιγά πράγματα. Μετά από αυτό εμένα επίσης με βοηθάει πάρα πολύ, οι αυτοσχεδιασμοί όταν μπορούν να γίνουν και με τους συναδέλφους ηθοποιούς,  να δοκιμάζω διάφορους τονισμούς, διάφορους τρόπους ομιλίας ή κίνησης. Να μπω σε μία κίνηση ενός άλλου ανθρώπου, να σκεφτώ πώς αυτός μπορεί να κινείται ή να σκέφτεται ώστε να μου μετατοπίσει κάτι. Ακόμα και να σκέφτομαι αν έχω βρεθεί κι εγώ σε ανάλογη κατάσταση με τον ήρωα. Πώς με έκανε εκείνη η κατάσταση να νιώσω προκειμένου να πλησιάσω κάπως τον χαρακτήρα. Είναι σημαντικό μέσα σε ένα έργο να δεις τι λένε οι άλλοι ήρωες για εσένα. Ακόμα και σε σκηνές που δεν είσαι. Να διαβάσεις άλλα έργα του συγγραφέα. Και φυσικά όλα αυτά σε συνδυασμό με τον εκάστοτε σκηνοθέτη  που κι αυτός με ένα τρόπο έχει μία μέθοδο δική του.

Ποια είναι και τι είναι για εσένα τα καλά στοιχεία ενός σκηνοθέτη;

Εγώ θεωρώ ότι ένας σκηνοθέτης πρέπει να σε κάνει να νιώθεις ασφαλής. Ότι έχεις την αμέριστη εκτίμησή του. Ότι δεν είναι εδώ για να σε κρίνει και να βρει τις αδυναμίες σου. Αλλά για  να δώσει σε ότι είσαι ήδη δυνατός και να σε βοηθήσει κι εσύ να πάς παρακάτω. Εγώ τουλάχιστον έχω ανάγκη να νιώσω ότι αυτό που κάνω μπορεί να γίνει καλύτερο. Προτιμώ ένας σκηνοθέτης να μένει στα θετικά, όχι χωρίς να βλέπει τα αρνητικά. Αλλά είναι αλλιώς  να τελειώνεις μία πρόβα και να σου λέει δεν πέτυχε αυτό κι αυτό. Είναι πολύ σημαντικό να σου πει αυτό έχει πετύχει, αλλά αυτό δεν λειτουργεί. Ο Μοσχόπουλος επίσης μας είχε πει, ότι δεν είναι δεν μ’ αρέσει, μ’ αρέσει. Είναι,  λειτουργεί, δεν λειτουργεί. Υπάρχουν κάποια πράγματα που έχουν μία διαφορά. Μπορεί να ακούγεται λάθος αλλά όταν έχεις εκτεθεί σε κάτι και σου πει ο άλλος αυτό δεν μου άρεσε, είναι κάπως εύκολο να το πάρεις και προσωπικά. Και επειδή με έναν τρόπο η έκθεση είναι κάτι δικό μας που βάζουμε και δοκιμάζουμε. Ειδικά στην πρόβα, τουλάχιστον, εγώ νιώθω πολύ ευάλωτος, γιατί βάζω το δικό μου υλικό μέχρι να δούμε ότι αυτό κάνει, ή αυτό δεν κάνει. Πρέπει να νιώθεις προστατευμένος να το κάνεις αυτό. Γιατί αν κρίνεσαι συνεχώς, είναι  όπως ένα παιδί που αν οι γονείς του, του λένε όχι αυτό, όχι αυτό, γίνεται σιγά σιγά διστακτικό και δεν τολμάει. Και στο θέατρο χρειάζεται να τολμήσεις ακόμα και χαζά πράγματα γιατί μπορεί από αυτά να προκύψει κάτι ενδιαφέρον. Τώρα στην Φροσύνη, δοκιμάζαμε πάρα πολλούς αυτοσχεδιασμούς, και έχουμε κρατήσει πάρα πολλά κομμάτια από αυτά που η Σύνθια, έφερε στην πρόβα η ίδια, της τα ζητήσαμε να τα φέρει, και η ίδια μπορεί να τα έκανε ασυναίσθητα. Γιατί σε έναν αυτοσχεδιασμό δεν ήξερε πού ακριβώς το πάει ούτε η ίδια, αλλά εμείς ήμασταν εκεί να τα πάρουμε και να πούμε αυτό που έκανες, μας κάνει για εκεί. Και μπορείς να το χρησιμοποιήσεις. Και είναι ήδη δικό της κομμάτι και νιώθει ότι η ίδια το έχει γεννήσει. Και είναι έτσι.  Δηλαδή  είμαστε συνδημιουργοί με έναν τρόπο. Νομίζω ότι αυτή είναι η μαγική λέξη. Πρέπει να νιώσεις συνδημιουργός και όχι απλά ένα εκτελεστικό όργανο. Μια μαριονέτα.

Εσύ πώς τοποθετείς τον εαυτό σου μέσα σε αυτό το σύνολο;  Το θεατρικό;

Αυτό που προσπαθώ με τον καιρό είναι να τολμάω. Κάποια στιγμή ένας συνάδελφος είχε πει ότι για να σε επιλέξει ένας σκηνοθέτης κάτι έχει δει σ’ εσένα που ταιριάζει με τον ρόλο. Οπότε κάτι έχει δει σ’εσένα που ξέρει ότι το έχεις. Εγώ αυτό το κρατάω και μου δίνει μία δύναμη, ότι είμαι εδώ και δεν πρέπει να αποδείξω κάτι σε κάποιον. Είμαι εδώ για να δώσω όσο πιο πολύ υλικό μπορώ, και αυτό να το χρησιμοποιήσει ο σκηνοθέτης. Οπότε ενώ παλιότερα θα ήθελα να δω λίγο, πώς είναι και οι άλλοι, τώρα ας πούμε στο «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε», που παίζω φέτος,  στην πρώτη πρόβα μας είπε η κινησιολόγος  κάντε ένα κύκλο και κάποιος να μπει στο κέντρο. Και είπα εγώ. Θα μπω. Θα το τολμήσω. Ένιωθα βέβαια μία ασφάλεια γιατί με τον Μαυρίκιο έχουμε συνεργαστεί πολλές φορές. Με πολλά από τα παιδιά, ήμασταν συμφοιτητές, ένιωθα μία ασφάλεια. Να μην το παίξω και εντελώς θαρραλέος, αλλά και πάλι είπα θα τολμήσω να μπω μπροστά. Κι ας κάνω χαζομάρα. Και είδα ότι τελικά έτσι κερδίζω περισσότερα. Σε κάποια σεμινάρια που είχα πάει πριν 3 χρόνια, που έπρεπε να έχουμε ετοιμάσει όλοι έναν μονόλογο για να μας δουλέψει ο σκηνοθέτης. Είπα ότι όχι έχω έρθει σε αυτό το σεμινάριο να μάθω. Και με το που πει ποιος θέλει, θα πάω. Γιατί έχω έρθει να μάθω. Πρέπει αυτά τα άγχη σιγα σγιά να τα αποβάλεις. Έτσι σκεφτόμουνα. Και νομίζω ότι με έχει βοηθήσει αυτό. Οπότε προσπαθώ λίγο να νιώσω δημιουργικός και όσο τα καταφέρω. Γιατί μετά μπορεί να το αναιρέσει αυτό ο σκηνοθέτης. Να νιώσεις ότι κλείνεσαι. Ακόμα και σ’ αυτό προσπαθώ λίγο να βρίσκω τον τρόπο. Κάπως πιστεύω ότι ακόμα και αν κάποιος σου φερθεί άσκημα κάπως του το έχεις επιτρέψει. Δηλαδή έχω βρεθεί σε δουλειές με σκηνοθέτη που είχε άσχημη συμπεριφορά απέναντι σε άτομα και σε εμένα δεν έγινε αυτό. Και  θεωρούσα ότι έβαζα ένα όριο να μην γίνει αυτό.

Πιστεύεις στα όρια και στην αυτοπεποίθηση.

Ναι. Θεωρώ ότι όλοι έχουμε τα σκοτάδια και το φως μέσα μας. Οπότε σίγουρα για να έχω επιλέξει ένα επάγγελμα που ζητάω τον άλλο να πληρώσει για να έρθει να με δει έχω έναν ναρκισσισμό μέσα μου όπως όλοι οι ηθοποιοί νομίζω. Και επειδή έχω σπουδάσει ψυχολογία έχω προσπαθήσει να το διαχειριστώ όλο αυτό και να είναι  ένας δημιουργικός ναρκισσισμός και όχι ένας  που πολλοί καλλιτέχνες νομίζουν ότι επειδή είναι καλλιτέχνες οφείλεις να φας και  την παραξενιά μου στην μάπα, και την ιδιαιτερότητά μου την κάνω παντιέρα,  και δεν προσπαθώ απλά να ενσωματωθώ με τους γύρω μου.

Αυτό πιστεύεις ότι υπάρχει πάρα πολύ έντονα στην Ελλάδα;

Ναι. Σήμερα με τον Λευτέρη Παυλόπουλο που φωτίζει την παράσταση, μας έλεγε αυτό ακριβώς. Ότι στο εξωτερικό δεν υπάρχει τόσο το «Ξέρεις ποιος είμαι εγώ.» Ακόμα κι αν είσαι ο Διευθυντής της Comedie Francaise. Δεν έχουν αυτή την συμπεριφορά. Κατά βάθος εδώ έχουν έναν κομπλεξισμό. Δηλαδή κρύβει μεγαλύτερη ανασφάλεια.  Εγώ αυτούς που βλέπω να έχουν αυτή την στάση, κατά βάθος νιώθω ότι είναι πολύ πιο ανασφαλείς από εμένα.

Αυτό για εσένα δημιουργεί πρόβλημα στην δουλειά σου; Στον επαγγελματισμό;

Σίγουρα. Γιατί ήδη ο άλλος έχει μία άμυνα. Δηλαδή αυτή την αυτοπεποίθησή του που προσπαθεί αν στην επιβάλει, ήδη δημιουργεί εμπόδιο στο να επικοινωνήσεις μαζί του και άρα να δημιουργήσεις μαζί του. Εγώ προσπαθώ τουλάχιστον όταν ανεβαίνω στην σκηνή να είμαι όσο το δυνατόν πιο καθαρός από όλα αυτά και ότι μπορώ να τα χρησιμοποιήσω για τον ρόλο. Δηλαδή αν βρω κομμάτια μου έπαρσης, που σίγουρα έχω κι εγώ, αλλά τα ζητάει ο ρόλος, μπορεί να τα φέρω. Αλλά όχι σε σχέση με τους άλλους. Σε σχέση με τον ρόλο.

Σε φοβίζει η επιτυχία; Έχεις σκεφτεί αν προχωρώντας πετύχω πολύ και γίνω γνωστός πώς θα το χειριστώ;

Επειδή έχω γύρω μου ανθρώπους που με αγαπάνε πολύ, θέλω να πιστεύω ότι αν κάπως καβαλήσω το καλάμι θα μου δώσουν ένα καλό χαστούκι και θα με προσγειώσουν. Είναι μία παγίδα που νομίζω όλοι πρέπει να το έχουμε υπόψη. Γιατί είναι εύκολο  ξαφνικά να πεις κι εσύ το «ξέρεις ποιος είμαι εγώ». Δεν νομίζω ότι μου έχει τύχει μέχρι τώρα. Το κακό είναι, όπως λέει ο Ελύτης, «το κενό υπάρχει αν δεν έχεις πέσει μέσα του». Δηλαδή μπορεί να το κάνω και να μην το ξέρω.  Ελπίζω να μην συμβαίνει.  Γιατί είναι άλλο να είσαι ταπεινός και άλλο να είσαι ψευτομετριόφρων. Δηλαδή η ταπεινότητα δεν έχει να κάνει με την παθητικότητα, ότι είμαι εδώ να με πατήσετε και δεν πιστεύω στον εαυτό μου. Το έχουμε λίγο μπερδέψει. Όπως έλεγε μία φίλη μου, ο άδειος τενεκές κάνει πολύ θόρυβο. Ο γεμάτος δεν κάνει. Εγώ εκτιμώ πολύ τους ανθρώπους που τους βλέπω να είναι ήσυχοι μέσα σε αυτό τον χώρο, και να οδεύουν προς την επιτυχία, χωρίς να μαθαίνω για αυτούς τέτοια κραυγαλέα πράγματα. Γι’αυτό εκτιμώ πάρα πολύ τον Αλκίνοο Ιωαννίδη. Πέρα από την μουσική και τα τραγούδια του που με αγγίζουν εμένα, εκτιμώ πάρα πολύ την στάση ζωής του. Γιατί είναι ένας άνθρωπος που παίρνει θέση πολύ συχνά αλλά με έναν τρόπο χωρίς να προκαλεί με αυτό που κάνει.

Η ψυχολογία τι βοήθημα ήταν για την έρευνα και ερμηνεία ενός ρόλου στην δουλειά σου;

Για να δομήσεις έναν ρόλο και έναν χαρακτήρα οφείλεις να βρεις τα ξεχωριστά κομμάτια του παζλ και να τον φτιάξεις. Οπότε η ψυχολογία λειτουργεί αντίθετα. Δηλαδή παίρνεις μία δομημένη προσωπικότητα, προσπαθεί να την αναλύσει, να βρει τα κομμάτια της, με έναν τρόπο είναι το ανάποδο πράγμα και βοηθάει αυτό. Γιατί βρίσκοντας κάποια κομμάτια με βοηθάει λίγο να συνθέσω έναν ρόλο. Από εκεί και πέρα όμως, επειδή εγώ έμφυτα είμαι νομίζω λίγο εσωστρεφής, υποκριτικά κάποιες φορές, δεν με βοήθησε. Στο πρακτικό κομμάτι πάντα. Δηλαδή μπορεί κάτι να μπορώ να στο αναλύσω πάρα πολύ, αλλά πρακτικά να δυσκολεύομαι.  Να το δείξω υποκριτικά. Και επειδή η δουλειά μας είναι πρακτική, δηλαδή να σου αναλύσω τον Άμλετ, μια χαρά. Το θέμα είναι να παίξω και να δεις εσύ πράγματα. Επειδή εγώ έχω μία έμφυτη τάση θεωρητικοποίησης ίσως αυτό να ήταν και ένα μικρό εμπόδιο. Θαυμάζω τους ανθρώπους που βουτάνε χωρίς να ψάχνουν  και προσπαθώ να το κάνω, γιατί ξέρω  ότι το πολύ τραπέζι και η πολύ ανάλυση δεν είναι αποτελεσματικά καμία φορά.  Άμα αναλύεις τα κάνεις και μεγαλύτερα απ΄όσο είναι. Και πας με έναν δισταγμό στην σκηνή. Ενώ πρέπει να τολμήσεις. Πρόσφατα  μου έλεγε ένα παιδί που τώρα είναι στην σχολή,  ότι έχω να κάνω Ιάγο, και μια χαρά. Εγώ θα ήμουν, «Ιάγο, και από πού να τον πιάσεις αυτό τον ρόλο», όπως και στο αρχαίο κείμενο, είναι μεγάλα κείμενα μεν, αλλά αν δεν τα κάνεις λίγο μικρά για να βουτήξεις θα είσαι πάντα να τα κοιτάς χωρίς να τα ακουμπάς. Και αυτό είναι παγίδα. Να θέλεις να συνεργαστείς με έναν μεγάλο σκηνοθέτη, να είναι το όνειρό σου, και με το που σου πει ναι, να είσαι τόσο τρακαρισμένος και να μην βοηθήσει την συνεργασία αυτό. Δεν μου έχει τύχει. Αλλά το έχω συναντήσει.

Όταν μπαίνεις στον ρόλο, λες, νιώθεις ευάλωτος. Μίλησέ μας λίγο για αυτό.

Εγώ προσωπικά, επειδή έχω λίγο το σύνδρομο του καλού παιδιού, που το έχω αποδεχτεί και προσπαθώ να το αποβάλω, έχω πολύ έντονη την αίσθηση του τι γνώμη έχουν οι άλλοι για εμένα. Οπότε όταν βρεθώ σε μία πρόβα και έχουμε την πρώτη ανάγνωση, έχω πολύ το άγχος, μην νομίζουν ότι δεν θα τα καταφέρω, ότι δεν καταλαβαίνω. Γιατί η πρώτη ανάγνωση είναι πολύ άχαρο πράγμα. Και νιώθω πολύ ευάλωτος. Αυτό εννοώ. Και όταν μου ζητάνε έναν αυτοσχεδιασμό, ενώ ξέρω ότι θα βοηθήσει, νιώθω ότι  «κι αν δεν αρέσει; και πώς θα είναι;». Κι αυτό με δυσκολεύει. Όσο στήνεται κάτι και κλειδώνουν πράγματα,  τόσο πιο σταθερός νιώθω. Και αν έχει πάει καλά η προετοιμασία έχω ένα πλαίσιο που μπορώ να είμαι ελεύθερος. Κι αυτό για εμένα είναι πολύ δημιουργικό.

Αν έβλεπες τον εαυτό σου μεγαλύτερο πώς θα ήθελες να τον δεις;

Θα πω κάτι ακραίο που οι περισσότεροι με βρίζουν γι’ αυτό. Εγώ θα ήθελα να μην φτάσω πολύ μεγάλος. Να φύγω νωρίς. Αλλά αν μεγαλώσω αρκετά θα ήθελα σίγουρα να είμαι εγώ ευχαριστημένος  με αυτό που θα έχω κάνει. Θα θέλω να δω έναν άνθρωπο ευχαριστημένο. Είτε είναι σε εμπορικό κομμάτι, ακόμα και αν έχει επιλέξει να μην ασχολείται πια με το θέατρο. Δεν το πιστεύω ότι θα συμβεί αλλά ακόμα και αν γίνει αυτό, θα ήθελα να μην έχει απωθημένα, να μην μετανιώνει για πράγματα. Ή αν έχει μετανιώσει για κάποια στην υπόλοιπη πορεία του να έχει φροντίσει να μην τα ξανακάνει. Και γενικά θα ήθελα να έχω πίσω μου καλές συνεργασίες, πράγματα που το ένα έχει φέρει το άλλο και έχει αποδώσει καρπούς. Όπως τώρα που έγραψα ένα έργο και συσκηνοθετώ. Θα ήθελα αυτή η συνεργασία να ξανασυμβεί, να υπάρξει συνέχεια. Η μεγαλύτερη επιτυχία για εμένα τώρα, είναι να μου πει κάποιος για κάτι που έκανα πριν 6 χρόνια. Δηλαδή θα μου άρεσε πολύ σε 10 χρόνια κάποιος να πει για την Φροσύνη, τι ωραίο έργο, το θυμάμαι. Και επειδή κάνουμε μία τέχνη πολύ εφήμερη, που δεν μένει, όπως το σινεμά, μένει η φήμη μίας παράστασης. Οπότε είναι σαν μικρός θάνατος. Και το μόνο που αφήνει είναι μία αίσθηση. Ότι κάτι μου άφησε, κάτι μου έδωσε.

Πώς τοποθετείσαι στην κοινωνία μας που είναι πολύ σκληρή, άσχημη, στα δύσκολα χρόνια. Ενώ θέλεις να αφήνεις συνέχεια την καλή εικόνα;

Είμαι από τους τυχερούς ανθρώπους που έχουν μία πολύ καλή οικογένεια. Που θεωρώ ότι είναι μία πολύ καλή βάση. Οπότε νιώθω πολύ ασφαλής, ότι πατάω στα πόδια μου, ότι θα έχω πάντα γύρω μου ανθρώπους στους οποίους μπορώ να βασιστώ και αυτό με κάνει να νιώθω ηρεμία. Ακόμη και οικονομικά. Που παίζει ένα ρόλο. Κυρίως όμως συναισθηματικά. Οπότε με έναν τρόπο αυτό με βοηθάει να είμαι θετικός σε ότι έρχεται. Με το θέατρο πριν 10 χρόνια όταν ήμουν στην σχολή, επειδή ήταν πιο σίγουρα τα πράγματα για τις υπόλοιπες δουλειές, μου λέγαν, «καλά, ηθοποιός και πώς θα ζήσεις;». Τώρα πια επειδή όλα είναι λίγο αίολα, ότι δουλειά και να κάνεις, πια δεν θα στο πει κανένας. Αυτό μου δημιουργεί μία σιγουριά τώρα, ότι, ότι κι αν είχα επιλέξει τότε δεν θα ήταν καλύτερα τα πράγματα. Οπότε προτιμώ να πεινάω σε ένα  επάγγελμα που μ’αρέσει,  παρά σε ένα που δεν μου αρέσει. Από την άλλη, δεν ξέρω αν είναι τύχη βέβαια, ή αν εμείς δημιουργούμε την τύχη μας. Αυτό είναι ένα ερώτημα. Αλλά ήμουν από τους ηθοποιούς που είχαν δουλειά, που ζούσαν από την δουλειά τους. Δηλαδή από το 10 που έχω τελειώσει, και πριν το 10, πριν τελειώσω την σχολή, δούλευα. Ήμουν σε παραστάσεις  που μου άρεσαν. Είναι ελάχιστες μέσα σε αυτή την περίοδο οι δουλειές που δεν μου άφησαν κάτι. Οι περισσότερες είναι πολύ καλές συνεργασίες. Είναι πράγματα που θα τα ξαναέκανα. Τα τελευταία 3 χρόνια κάθε χρονιά είναι ακόμα καλύτερη από την προηγούμενη δημιουργικά. Είμαι αισιόδοξος.

Πιστεύεις στην δουλειά με τον εαυτό μας;

Το πιστεύω. Από την άλλη μου είχε πει μία φίλη κάποια στιγμή, ότι δεν θέλω να βλέπω τον εαυτό μου σαν ένα παιδί που το μαλώνουν συνέχεια. Προσπαθώ, γιατί ο μεγαλύτερό ς μου εφιάλτης είναι να θεωρώ κάτι για τον εαυτό μου που όλοι οι άλλοι ξέρουν ότι δεν ισχύει. Θα ήθελα η εικόνα που έχω για τον εαυτό μου να είναι κάπως κοντά. Προσπαθώ να κρατήσω μία ισορροπία του αυτό το κάνεις καλά. Εστιάζω πιο πολύ στα αρνητικά προκειμένου να προχωρήσω, αλλά προσπαθώ να μην παραβλέπω τα θετικά που έχω κάνει. Και συνήθως όταν μελαγχολώ, συνήθως όταν κλαίμε τα σκεφτόμαστε όλα σε μία μαύρη ομπρέλα. Προσπαθώ να μην το κάνω αυτό. Δεν είναι εύκολο να το κάνεις. Γιατί και η υπερανάλυση καμία φορά δεν βοηθάει. Χάνεις την ουσία του. Ο αδερφός μου, που είναι επίσης ψυχολόγος, μου είχε πει, κάποια στιγμή που του έλεγα γιατί έκανα αυτό, τότε, και πώς, και γιατί; Μου είχε πει κάτι που με σόκαρε τότε. Μου λέει, «γιατί θυμώνεις με τον μικρότερο εαυτό σου; Τότε αυτό ήθελες και μπορούσες και αυτό έκανες. Δες από εδώ και πέρα τι μπορείς να αλλάξεις.». Και είχε πάρα πολύ δίκιο.

Πώς είναι να γράφεις ένα έργο; Είναι το ίδιο με τον ρόλο ή να σκηνοθετείς; Ποια είναι η διαφορά;

Έχω γράψει κι άλλα έργα. Το Ξέφωτο το 2012 που είχε λίγο ψυχολογικό χαρακτήρα. Έχω γράψει άλλο ένα παιδικό έργο, και αυτό είναι στην ουσία το τρίτο μου. Ένας μονόλογος. Στο να σκηνοθετείς έχεις ως μπούσουλά σου το έργο. Και προσπαθείς να κάνεις εντονότερη την αίσθηση που θέλεις να δημιουργήσεις στο κοινό σου. Στόχο είναι να περάσεις με εικόνα, ήχο, λόγο την αίσθηση που έχεις για το έργο, και θέλεις να πάρει το κοινό φεύγοντας. Οπότε έχεις μία αφετηρία. Ο συγγραφέας είναι ακόμα πιο πριν από αυτό το κομμάτι. Εμένα με τρομάζει η συγγραφή. Δεν είναι κάτι που μου γίνεται πολύ ευχάριστα. Την Φροσύνη μου είχε προτείνει να την γράψω ένας φίλος και το άφησα. Κάποια στιγμή όταν πήγα στρατό κάποιες φράσεις άρχισαν να ξεπηδάνε και τις σημείωνα στο κινητό μου,  και σιγά σιγά αυτό άρχισε να αναπτύσσεται, και κάπως αναζητούσε, τώρα θα ακουστεί μεγαλοστομία αυτό, να γίνει μέσα μου. Εγώ επειδή δεν είμαι πολύ μοναχικός άνθρωπος, και η συγγραφή είναι κάτι πολύ μοναχικό, δυσκολεύομαι σε αυτό. Γι’ αυτό γράφω με στόχο να το διαβάσει κάποιος. Έχω στόχο να γραφτεί για να το μοιραστώ, παρά από δική μου προσωπική ανάγκη. Η Φροσύνη νομίζω είναι το πρώτο κείμενο που έβγαλα  πάρα πολλά προσωπικά μου κομμάτια μέσα σε αυτό. ίσως γι’ αυτό έχω βάλει μία γυναίκα να τα λέει. Για να νιώθω ότι δεν είμαι εγώ. Στην ουσία επειδή είναι πιο πολύ φιλοσοφικό, επειδή είναι την τελευταία νύχτα της, και σκέφτεται πριν πεθάνει όλη της την ζωή, οπότε βγαίνουν όλα τα υπαρξιακά κομμάτια. Με έναν τρόπο βρήκα δίοδο να μιλήσω μέσα από αυτή για κάποια δικά μου πράγματα. Και η μαγεία είναι στην τέχνη όταν κάτι πολύ προσωπικό σου βλέπεις ότι ακουμπάει σε κάποιον άλλον. Σε αυτή την δουλειά προσπάθησα να διαχωρίσω τον συγγραφέα από τον σκηνοθέτη. Γιατί είναι επίσης μία παγίδα. Και προσπάθησα να το δω σαν να το έχει γράψει κάποιος άλλος.

Τι είναι το καμαρίνι;

Έχω περάσει παραστάσεις που καθόμουν πολλή ώρα στο καμαρίνι και παραστάσεις που δεν κάθομαι καθόλου. Όπως τώρα στο Απόψε Αυτοσχεδιάζουμε. Γενικά έχω μία υπερκινητικότητα και έχω κάτι περίεργο. Μου αρέσει να κάνω κάτι την ώρα που δεν πρέπει να το κάνω. Γι’ αυτό διάβασα πολλά βιβλία στον στρατό. Όταν έχεις καλή παρέα, και περνάς καλά το καμαρίνι είναι πολύ διασκεδαστικό. Πέρσι που έκανα μονόλογο μου άρεσε πολύ η αυτοσυγκέντρωση που είχε η μοναξιά του καμαρινιού. Δεν έχω ζήσει δύσκολα καμαρίνια μέχρι στιγμής ευτυχώς. Αλλά είναι λίγο γοητευτικός ο χώρος του πίσω από την σκηνή. Και το αστείο είναι ότι οι θεατές μπροστά μπορεί να βλέπουν κάτι, και από πίσω μπορεί να γίνεται το σύστριγκλο. Να πέφτουν κοστούμια, να φεύγεις, να ντύνεσαι. Τώρα στο Απόψε Αυτοσχεδιάζουμε, κάνω έναν γυναικείο ρόλο, και πρέπει από εκεί που είμαι αγόρι, να βάλω τακούνια, να βάλω βλεφαρίδες ψεύτικες, να βαφτώ, και με βλέπουν μετά από λίγο με όλο αυτό το πράγμα πολύ ήρεμο να βγαίνω να παίζω και από πίσω έχει γίνει αγώνας δρόμου. Και εκεί λες πόσο άλλη εικόνα έχουν. Και όταν με ρωτάνε τι μαγικό πράγμα. Λέω δεν είναι και τόσο. Είναι μαγεία αυτό που βλέπετε.. Εκείνη την ώρα έχεις να σκεφτείς αν φωτίζεσαι, να είσαι σε αυτό το κομμάτι γιατί μετά έχει να γίνει αυτό κλπ. Έχεις τόσα πράγματα υπόψη και γι’ αυτό δεν είναι δυνατό να γίνει η απόλυτη ταύτιση ποτέ. Γιατί έτσι και ταυτιστείς απόλυτα με τον ρόλο σου, καταρχάς είναι σχιζοφρενικό αυτό, αλλά θα χάσεις όλο αυτό που πρέπει να γίνει για να προχωρήσει η παράσταση. Από το πιο απλό να πεις σωστά την ατάκα σου για να την ακούσει ο φωτιστής, ή αυτός που είναι να δώσει τον ήχο, μέχρι το που θα αφήσεις αυτό για να το βρει ο επόμενος. Είναι όλο πολύ συγκεκριμένο. Η μαγεία είναι ότι κανείς δεν το καταλαβαίνει αυτό.

Την δικιά σου μαγεία πώς την κρατάς;

Εγώ μένω στο Μοσχάτο στον 9^Ο όροφο και έχω μπροστά μου θάλασσα. Κάποιες φορές την κοιτάω και λέω κάποιες φορές το ξεχνάς αυτό. Που έχεις τόσο ωραία θέα. Αυτό μου συμβαίνει και στην σκηνή. Δηλαδή πολλές φορές ξεχνάω να πω τι ωραία που κάνεις αυτό που σου αρέσει και έχεις κοινό από κάτω να σε βλέπει να το κάνεις. Τώρα στο Απόψε Αυτοσχεδιάζουμε σε μία από τις πρώτες σκηνές τραγουδάω ένα από τα τραγούδια του Μάνου Χατζηδάκη, μπροστά στην κατάμεστη αίθουσα του Τσίλλερ. Είναι ένα όνειρο που γίνεται πραγματικότητα και πρέπει να μην το ξεχνάς ότι το ζεις αυτό το πράγμα. Να μην το παίρνεις σαν δεδομένο.

Τι εύχεσαι;

Εύχομαι κάθε χρονιά να είναι καλύτερη από την προηγούμενη και χειρότερη από την επόμενη.

Video: Filmcat Productions – Στέλιος Μπουζιώτης 

Συνεντεύξεις