της Αγγελικής Πούλου
Η Phonie Graphie, ο ιστορικός σύλλογος εκμάθησης ελληνικών στο Παρίσι, που αποτελεί σημείο αναφοράς για τους Γάλλους φιλέλληνες αλλά και για τους Έλληνες του Παρισιού, οργανώνει κάθε χρόνο από το 2000 εργαστήρια ελληνικών βασισμένα σε διάφορες θεματικές, όπως η ελληνική ποίηση, η λογοτεχνία, το θέατρο σκιών. Με ένα τέτοιο πρόγραμμα βρέθηκαν στην Αθήνα στα τέλη του περασμένου Φεβρουαρίου τριάντα ελληνόφωνοι Γάλλοι, και για δέκα ημέρες, εργάστηκαν πάνω στη σύγχρονη ελληνική γλώσσα. Συντονιστής και εμπνευστής του εργαστηρίου ο αεικίνητος καθηγητής Νίκος Γραικός.
Η θεματική του εργαστηρίου για φέτος ήταν το θέατρο και οι σπουδαστές – τριάντα φιλέλληνες στην πλειοψηφία τους άνω των πενήντα ετών – χρησιμοποίησαν ως όχημα μελέτης της γλώσσας τη σύγχρονη ελληνική δραματουργία, με έργα μεταξύ άλλων της Λούλας Αναγνωστάκη, του Δημήτρη Κεχαϊδη, της Μαρίας Ευσταθιάδη, αλλά και του Δημήτρη Ψαθά.
Το εργαστήριο ισορροπούσε ανάμεσα στη θεωρία και την πρακτική, ανάμεσα στη δραματολογία και τη σκηνοθεσία, ανάμεσα στη γνώση και στη χαρά του θεατρικού παιχνιδίσματος. Ο Νίκος Γραικός συνειδητά κινητοποιούσε τους συμμετέχοντες να μιλήσουν, αδιαφορώντας για τα ενδεχόμενα λάθη. Τους παρακινούσε να αφήσουν στην άκρη το τετράδιο, τις σημειώσεις, και να ακούσουν, να μιλήσουν, αφού η γλώσσα δεν είναι μόνο η γραμματική της, αλλά και οι ήχοι της, η λαλιά της.
Ζητούμενο για τον Νίκο Γραικό όταν διδάσκει μια γλώσσα είναι να το κάνει όπως ο ίδιος λέει «ως σύστημα, ως νέο τρόπο αντιμετώπισης του κόσμου και ως πλούτο ψυχικό που θα δώσει στους μαθητές μια δεύτερη ή τρίτη ζωή […] Δε διδάσκω ποτέ μια γλώσσα, ούτε έναν πολιτισμό σα να είμαι καθηγητής κατηχητικού σχολείου, αφού δεν πιστεύω ότι υπάρχει μία γλωσσική ή πολιτιστική αλήθεια, αλλά θα ήθελα καθένας να είναι ικανός να βρει τη δική του Ελλάδα, την Ελλάδα που τον ενδιαφέρει. Δεν αναλύω, δεν κάνω ανατομία της ελληνικής γλώσσας, αλλά για εμένα κάθε γλώσσα είναι ένα εργαλείο ώστε να γίνουμε καλύτεροι, πιο πλούσιοι άνθρωποι».
Δεν ήταν τυχαία η επιλογή του να διδάξει τον ελληνικό πολιτισμό και την ελληνική γλώσσα, αξιοποιώντας σύγχρονα θεατρικά κείμενα. Στο πλαίσιο του γλωσσικού εργαστηρίου, αναφορά και παρουσίαση έγινε και στο Greek Play Project, και στη συμβολή του στην προώθηση της σύγχρονης ελληνικής δραματουργίας.
Αξίζει να σημειωθεί το σχόλιο αρκετών μαθητών, πως αισθάνονται πως στην Ελλάδα το θέατρο εξακολουθεί να μας επηρεάζει συνολικά, και πως εμείς εξακολουθούμε να αναζητούμε απαντήσεις ή ερωτήματα μέσα από το θέατρο για το πώς ζούμε.