της Ειρήνης Μουντράκη

Μια γειτονιά του Μεταξουργείου, πίσω από το ιστορικό θέατρο Περοκέ, κρύβει μία από τις πιο ενδιαφέρουσες θεατρικές πιάτσες, παρά τις τόσες δυσκολίες της περιοχής. Το θέατρο Αργώ (με τη νέα του σκηνή Small Argo Full of Art που ανέλαβε η Χρύσα Καψούλη), η σχολή Δήλος της Δήμητρας Χατούπη και το Θέατρο Σταθμός που φέτος λειτουργεί υπό την Καλλιτεχνική Διεύθυνση του ηθοποιού και σκηνοθέτη Μάνου Καρατζογιάννη. Ο νέος σκηνοθέτης έστησε σε πείσμα των καιρών ― που αναγκάζει τα περισσότερα θέατρα για λόγους επιβίωσης (λόγους διόλου ευκαταφρόνητους) να λειτουργούν ως «σούπερ μάρκετ τέχνης» ― ένα πρόγραμμα με άξονα την ταυτότητα και την πατρίδα (χωρίς εθνικιστικό χαρακτήρα) και με ένα πλούσιο πρόγραμμα συνεργασιών και πρωτοβουλιών, όπως το Αναγνωστήριο κάθε Τετάρτη και τις συναντήσεις με τον Θανάση Νιάρχο κάθε Πέμπτη απόγευμα.

Ως πρώτη παραγωγή αυτής της νέας εποχής για το θέατρο Σταθμός επελέγη το σημαντικό μυθιστόρημα της Φωτεινής Τσαλίκογλου 8 ώρες και 35 λεπτά σε διασκευή του σκηνοθέτη, μια καίρια εναργή συμπύκνωση όλων των αναζητήσεων και των προβληματισμών που μπαίνουν γύρω από το θέμα της οικογένειας, της εικονικής εξιδανικευμένης πραγματικότητας που δημιουργούμε για αυτήν, για το τι σημαίνει πατρίδα και πως την βιώνει ο καθένας με τον ιδιαίτερο δικό του τρόπο, τις προσδοκίες και τις διαψεύσεις μιας πολυπόθητης ταυτότητας.

Μια ουσιαστική αναμέτρηση για τον σκηνοθέτη και τους ηθοποιούς με ένα κείμενο που συνδέει γενιές, τόπους, παραδόσεις, φιλοσοφίες ζωής και που διαπερνά με τον αφοπλιστικό τρόπο  της αλήθειας του βιώματος την πρόσφατη ελληνική ιστορία. Πρόκειται για την ιστορία μιας οικογένειας Ελλήνων όπως την ξαναβιώνει το μικρότερο μέλος της οικογένειας στις 8 ώρες και 35 λεπτά που διαρκεί η πτήση από τη Νέα Υόρκη στην Αθήνα. Στη διάρκεια του ταξιδιού ο Τζόναθαν (που ερμηνεύει με μεστότητα και κρυπτική συγκίνηση ο Μάνος Καρατζογιάννης) συναρμολογεί τα κομμένα, αλλά και κρυμμένα, κομμάτια της οικογενειακής τους ιστορίας, των σχέσεων και των μεταξύ τους εξαρτήσεων, επιχειρεί να διαλευκάνει το παραποιημένο τους παρελθόν αλλά και να σταθεί απέναντι σε ένα άγριο παρόν, προσπαθώντας να κατανοήσει και να ερμηνεύσει τους άλλους προκειμένου να μπορέσει να ανακαλύψει και να καταλάβει τον εαυτό του.

Ο σκηνοθέτης επέλεξε να τοποθετήσει σκηνικά τους ηθοποιούς του σε διαφορετικά επίπεδα και να φέρει τον πρωταγωνιστή στο κέντρο της σκηνής ώστε οι σχέσεις τους να αναπτύσσονται σε κάθετους γραμμικούς άξονες χωρίς να έρχονται ουσιαστικά σε επαφή, υπογραμμίζοντας τη διαφορετική διάσταση στην οποία βρίσκονται (σκηνικά Γιάννης Αρβανίτης). Μοναδική εξαίρεση η συγκινητική στιγμή που ο ήρωας πλησιάζει την γιαγιά Ερασμία για να μοιραστούν τις οδυνηρές της αναμνήσεις, με μια παιδική αθωότητα αλλά και με ένα εύστοχο σκηνικό σχόλιο για τη δραματοποίηση των λογοτεχνικών κειμένων.

Μεγάλο προτέρημα της παράστασης η εξαίρετη διανομή και η επί σκηνής συνάντηση τριών γενιών ηθοποιών με τρεις σημαντικές εκπροσώπους τους: την Κατερίνα Χέλμη (Ερασμία, γιαγιά), την Μάρω Παπαδοπούλου (Φρόσω μετέπειτα Λάλε Άντερσεν, μητέρα) και την Αναστασία – Ραφαέλα Κονίδη (Αμαλία, αδελφή του). Η καθεμία ανέπτυξε έναν δικό  της προσωπικό κώδικα σε μια ευαίσθητη ισορροπία και αλληλεπίδραση με τους άλλους. Ποιότητες ιδιαίτερες: η τρυφερή οδύνη της αφήγησης της Κατερίνας Χέλμη, η δυναμική υπαρξιακή ματαίωση της Μάρως Παπαδοπούλου και η μύχια τρυφερή παραίνεση της Αναστασίας Ραφαέλα Κονίδη.

Τους υπαινικτικούς φωτισμούς υπογράφει ο Αλέξανδρος Αλεξάνδρου και τα ενδιαφέροντα ιστορικού κυρίως περιεχομένου βίντεο η Πέννυ Παναγιωτοπούλου. Η μουσική επιμέλεια είναι του Γιώργη Χριστοδούλου.

Μια παράσταση που ενώνει κρίκους του χθες και του σήμερα, αφήνοντας μέσα από τη σκοτεινή της ατμόσφαιρα να ξεφύγει μια ακτίνα φωτός.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

http://www.greek-theatre.gr/public/gr/greekplay/index/performanceview/1338

Μουντράκη

Απόψεις