Εικόνες αναστροφής

H θεατρολόγος, σκηνοθέτις και συγγραφέας Αγγελική Δαρλάση είναι μια σοβαρή δραματουργός με σημαντικά βραβεία καταχωρισμένα στο βιογραφικό της, αυτό όμως που κατ’ αρχήν χαρακτηρίζει το έργο της είναι μια συγκεκριμένη κοσμοαντίληψη. Αν και η διαπίστωση αυτή μπορεί να ακούγεται αυτονόητη, δεν τεκμαίρεται αυτοδικαίως για κάθε δραματουργό. Ειδικότερα για μια γυναίκα που γράφει, μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα να καταλάβουμε πώς πραγματεύται τον κόσμο της και κυρίως πόσο ανοικειώνει τις τρέχουσες ιδεολογίες (εκτός αν τις υιοθετεί, πράγμα που δεν ισχύει σε αυτήν την περίπτωση). 

Η Δαρλάση θα ήταν δυνατό να γράφει στρατευμένο θέατρο, η ιδεολογία της όμως είναι μια αισθητική που οχυρώνεται πίσω από δύο βασικά χαρακτηριστικά, χωρίς να αποφεύγεται ενίοτε μια γυναικεία θλίψη: πρώτον, την ειρωνεία και ως εκ τούτου μια οριακή κωμικότητα (άλλοτε μαύρη και άλλοτε υπόγεια), και δεύτερον την αφηρημενοποίηση. Η Δαρλάση αρέσκεται στο να κατασκευάζει ατμοσφαιρικούς κόσμους, από τους οποίους έχει αφαιρεθεί το τυπικό ηθογραφικό περιεχόμενο αφήνοντας το περιέχον πραγματικών προβλημάτων να εγκλωβίζει τους ήρωές της στην τελεολογία του εαυτού τους, την ώρα που διαπραγματεύονται τους όρους της ευτυχίας(;) τους. Δραματουργικά η Δαρλάση ποντάρει σε χώρους-μηχανές (του οπουδήποτε και του οποτεδήποτε), οι οποίοι παγιδεύουν τα δραματικά πρόσωπα και τα εξωθούν σε αποφάσεις ή τέλματα. Αυτοί οι μηχανισμοί της αναγωγής είναι που συνηγορούν για την άρση από την δραματική συνθήκη και σχεδόν επιβάλλουν την εκκαθολίκευση ενός πολιτικού μηνύματος.

Η μοναξιά και η συνύπαρξη με τον Άλλο είναι ένα θέμα που απασχολεί τη συγγραφέα σταθερά, άλλοτε για την υπεράσπιση της ατομικότητας και άλλοτε για τον έλεγχο των αντοχών μιας κατ’ ανάγκη διάδρασης με τους άλλους (πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα έργα Κομμάτια και Μπορείτε να είστε ευτυχισμένοι). Στο πλαίσιο αυτό, η Δαρλάση ενδιαφέρεται για την εγγενή αγριότητα των άλλων απέναντι στο διαφορετικό, τοποθετώντας ωστόσο τη συνθήκη του εφιάλτη του θύματος μέσα σε έναν εφιάλτη για τον θύτη (τυπικό παράδειγμα η Πόλη σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης): homo homini lupus.

H ερημία των ανδρών είναι ένα ζήτημα που επανέρχεται στα έργα της. Το δεδομένο αυτό γίνεται πιο ενδιαφέρον, αν απαριθμήσει κανείς τις δυναμικές και επινοητικές γυναίκες που απαντούν στα έργα της (ειδικότερα στη Μυστική Συνταγή της Φραντσέσκα Ντρίμερ) και συχνά κατισχύουν των ανδρών χωρίς να καταφάσκουν την στερεοτυπία.

Η Δαρλάση γνωρίζει το θέατρο και τα έργα της επιβάλλεται να δοκιμάζονται στη σκηνή από τολμηρούς καλλιτέχνες του θεάτρου. Σε μια χώρα της οποίας η δραματουργία υπέφερε από ηθογραφικές γραφικότητες, είναι θεατρολογικά ευτυχές που υπάρχουν συγγραφείς με διαφορετική αντίληψη της Τέχνης του Θεάτρου.