Δήμητρα Κονδυλάκη:Η γλώσσα του σύγχρονου θεάτρου στον ορίζοντα της λογοτεχνίας

  •  Δημοσιεύτηκε στις: 24/02/2023

Η γλώσσα του σύγχρονου θεάτρου στον ορίζοντα της λογοτεχνίας
Σειρά «Θέατρο – Τέχνη – Κοινωνία – Πολιτική» 

 

Στις αρχές του 1980, μετά την πλήρη αμφισβήτηση της θέσης του συγγραφέα στο θέατρο, που εδραιώθηκε στο χειραφετητικό πνεύμα της δεκαετίας του 1960, έγινε αισθητή η ανάγκη νέων «κειμένων» ανάγκη μιας «επανασύνδεσης με το νόημα» κι ενός νέου ποιητικού λόγου προορισμένου για τη σκηνή. Μετά τη διαπίστωση του «τέλους των λογοτεχνικών ειδών», ο θεατρικός συγγραφέας δεν μπορούσε πια να επαναπαυθεί στην ασφάλεια της κλασικής δραματικής φόρμας. Έπρεπε να την εφεύρει από την αρχή, να προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα, να συντονιστεί με τις σύγχρονες σκηνικές κατακτήσεις.

Συνδυάζοντας ερευνητική ματιά και δοκιμιακό λόγο, το νέο βιβλίο της Δήμητρας Κονδυλάκη επιχειρεί να εντοπίσει ακριβώς πώς «επιστρέφει» σήμερα το κείμενο και ο συγγραφέας στη θεατρική σκηνή, τι μορφές παίρνει και ποιες είναι οι ιδεολογικές και αισθητικές προεκτάσεις αυτής της επιστροφής.

 Εκκινώντας από την ιστορία του βιβλίου και της ανάγνωσης από τον αρχαίο κόσμο ως την εποχή μας το πρώτο κεφάλαιο εξετάζει πτυχές της παραδοσιακής διαμάχης σκηνής και κειμένου με έμφαση στην αναζήτηση της κοινωνικής θέσης του συγγραφέα και στη θεατρική έκδοση.

Το δεύτερο κεφάλαιο επικεντρώνεται στο τοπίο του «μεταδραματικού». Εστιάζοντας σε ευρωπαίους δραματουργούς με αφετηρία κυρίως τη γαλλική και την ελληνική σκηνή από το 1980 και μετά, αναλύει βασικές κατευθύνσεις της σύγχρονης θεατρικής γραφής: υποχώρηση της πλοκής, μορφή επιτέλεσης στο μεταίχμιο των ειδών, παρτιτούρα υπαγορευμένη από τον ρυθμό αλλά και εργαστήρι ανασύνθεσης του κόσμου με τον θεατρικό συγγραφέα να διεκδικεί εκ νέου τη θέση του στην καρδιά της σκηνής. Παρότι σημαντικό μέρος της ανάλυσης αφιερώνεται στη σύγχρονη ελληνική δραματουργία, αποφεύγεται συνειδητά μια ελληνοκεντρική θεώρηση. Η κριτική οπτική διευρύνεται στο ευρωπαϊκό πεδίο λαμβάνοντας τους Έλληνες δραματουργούς ως συστατικό κομμάτι του.

Το τρίτο κεφάλαιο είναι αμιγώς αφιερωμένο στη θεατρική μετάφραση. Συστηματοποιώντας εμπειρία και διδασκαλία χρόνων, στην πρώτη αυτή μελέτη για τη θεατρική μετάφραση στην Ελλάδα, η συγγραφέας κάνει συμμέτοχο τον αναγνώστη στον διάλογο και μοιράζεται την αγάπη για τη μεταφραστική διαδικασία ως βιωματικό πεδίο συνάντησης με τη γλώσσα, τις ιδέες, τον κόσμο.

Δήμητρα Κονδυλάκη

H Δήμητρα Κονδυλάκη είναι δρ Συγκριτικής Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου της Σορβόνης (Paris IV, 2003), σκηνοθέτρια, δραματουργός και μεταφράστρια. Έχει διδάξει ως επιστημονική συνεργάτρια σε προπτυχιακό επίπεδο στα Τμήματα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πατρών, του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, καθώς και στα Μεταπτυχιακά Προγράμματα του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ («Θεατρική μετάφραση») και του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου («Επιμέλεια κειμένων και εκδοτικές πρακτικές» & «Θεατρική γραφή»). Εισηγήτρια στο Eργαστήρι Θεατρικής Μετάφρασης του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδας από το 2009, έχει διατελέσει σύμβουλος ρεπερτορίου σε θέατρα και διεθνείς οργανισμούς (Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, Odéon- Théâtre de l’Europe, Atelier Européen de la Traduction - Scène Nationale d’Orléans, Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου, Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος, Βυρσοδεψείο, κ.ά.), ενώ είναι μέλος της Societé dAuteurs et des Compositeurs Dramatiques και του Διεθνούς Κέντρου Θεατρικής Μετάφρασης -  Maison Antoine Vitez (Paris).

Το βιβλίο της Ο θεατρικός Δημήτρης Δημητριάδης: Εξερευνώντας τη δυνατότητα του αναπάντεχου (Εκδ. Νεφέλη) ήταν υποψήφιο ως «καλύτερο θεατρολογικό σύγγραμμα 2015» της Ένωσης Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών. Έχει μεταφράσει, μεταξύ άλλων, Αλφρέ ντε Μυσσέ, Ζωρζ Φεντώ, Ευγένιο Ιονέσκo, Γιασμίνα Ρεζά, Μωρίς Μαίτερλινκ, Ζαν Ζενέ, Μισέλ Βιναβέρ, Μαρίνα Τσβετάγεβα, Έντγκαρ Λη Μάστερς, Κλωντίν Γκαλεά, Γκιγιώμ Γκαλιέν, Φρεντερίκ Σοντάγκ, Κορίν Λακρουά και στα γαλλικά: Δημήτρη Δημητριάδη, Γιάννη Μαυριτσάκη, Κωνσταντίνο Τζήκα, Μιχάλη Βιρβιδάκη, Έλενα Πέγκα. Μεταφράσεις της έχουν ανέβει στο Théâtre de l’Odéon και στο Théâtre de la Ville στο Παρίσι, στο Φεστιβάλ της Αβινιόν, στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου κ.α. Επιστημονικά άρθρα της και κριτικά δοκίμια για το σύγχρονο θέατρο έχουν δημοσιευτεί σε ελληνικά και ξένα βιβλία και περιοδικά.

 

Έργο εξωφύλλου: Ηλίας Παπαηλιάκης

 

*

 

ISBN 978-960-504-332-2

Σελ. 232, τιμή 17,70 ευρώ

Σχήμα 14,2Χ21

 

Το βιβλίο στο Σ22

https://s22.gr/products/kondylaki-glossa