Άποψη: Μαρία Ευθυμία - Γιαννάτου

Εμπειρία Live Streaming: Τρωάδες από τον Θεόδωρο Τερζόπουλο στο αρχαίο θέατρο των Δελφών!

Ήμασταν και εμείς εκεί!

Σε απευθείας μετάδοση, μέσα από τα καθημερινά κουτιά μας, ζήσαμε την εμπειρία του Τερζόπουλου - Διονύσου.

Στην αρχή, το σκηνικό- αν υπήρχε και ένα τρίτο μάτι θεατή, πίσω απο εμάς, ένα τρίτο κουτί- σχηματίζει μια δεύτερη σκηνή ενος cult-pop θεάματος!Φυσικά, όλα οφείλονται στο άπλετο Απολλώνιο φως. Από τη μια, αυτό το χρυσό φως εξέπεμπε μια pop-animation γοητεία πίσω από την οθόνη, μεταφρασμένο στη σύγχρονη τεχνολογική γλώσσα και σκέψη. Από την άλλη, φυσικά, είχαμε και εμείς την ευκαιρία να απολαύσουμε δια μέσου της οθόνης, την μυσταγωγική-τελετουργική ατμόσφαιρα, (επικλήσεις και προσφορές στο μαντείο του Απόλλωνα) μεταφρασμένη στην παγκόσμια γλώσσα και σκέψη! 

Το θεατρικό σύμπαν του θεάτρου του Θεόδωρου Τερζόπουλου, δημιούργησε για ακόμη μία φορά μια επίκληση. Μια επίκληση της θεατρικής στιγμής,τόσο εφήμερης όσο και διαχρονικής.

Ο θρήνος, η επίκληση, το κατηγορώ, η θυμιδία, μετουσίωθηκαν σε πέντε διαφορετικές γλώσσες που προφήτεψε η Κασσάνδρα (ελληνικά, κυπριακά, εβραϊκά, βοσνιακά, κροατικά), ειδικά. Γενικά, στο κείμενο του Ευρυπίδη, προστέθηκε ένα νέο παραστασιακό κείμενο σύγχρονης οδύνης, στο ήδη υπάρχον. Πολύ περισσότερο, γράφηκαν έξι γλωσσικοί παραστασιακοί κώδικες (Νέα Ελληνικά, κυπριακά, τουρκικά, εβραϊκά, βοσνιακά, κροατικά).Ένα πολύγλωσσο παραστασιακό κείμενο γράφτηκε επί σκηνής, επί στιγμής. Βέβαια, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ακυρώθηκε, η αρχαιοελληνική γλώσσα-απόδοση του κειμένου. Αντίθετα, πάνω στην οποία, συμπληρώθηκε, προστέθηκε και δημιουργήθηκε μια νέα σκηνική γλώσσα -γεγονός που μαρτυράει και το χρονικό πλαίσιο που κράτησε ο Θεόδωρος Τερζόπουλος δηλαδή την παραστασιακή έναρξη με την δύση του ηλίου. Τα πάντα, τελούνταν και ανακατεύονταν ανάμεσα στα όρη του Παρνασσού και της Κίρφης, σε αυτό το ενεργειακό χωνευτήρι των βουνών.

Μια σαφέστατα, διακειμενική παράσταση, διαπολιτισμική, υβριδική, ακόμα,και μια παράσταση διακειμενικής (δι)ύφανσης!- Ετυμολογία που είχε προα-αναφέρει ο Roland Barthes το 1988 και έχουμε μια νέα διατύπωση από τη θεατρολόγο γερμανίδα Fischer-Licghte το 2014, η οποία συνεχίζει και μιλάει για ένα θέατρο το οποίο λόγω της διύφανσης εξαλείφει τα όποια καταγωγικά στοιχεία του αρχικού κειμένου-παράστασης.  Παράλληλα όμως αφομοιώνει και δουλεύει σαν το στιμόνι και το υφάδι,ταυτόχρονα, τα όποια καταγωγικά και πολιτισμικά στοιχεία του κειμένου ή και νεα πολιτισμικά στοιχεία της παράστασης. Οι μνήμες οι βαθιές είτε πολιτιστικές είτε πολιτισμικές- του κειμένου και της παράστασης- δεν χάνονται!-

Στην συνέχεια,θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω και άλλους θεατρολογικούς όρους, αναλυτικά, από το κατατοπίστικότατο βιβλίο του Καθηγητή Δημήτρη Τσατσούλη: «ΔΥΤΙΚΟ «ΗΓΕΜΟΝΙΚΟ» ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΚΑΙ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ –Για την πρόσληψη του αρχαιοελληνικού δράματος στην Ελληνική και μη Δυτική Σκηνή», αλλά θα μείνω εδώ.  Άλλωστε, εκείνος ήταν που μου σύστησε το μαγικό θέατρο του Θεόδωρου Τερζόπουλου, στο Πανεπιστήμιο Πατρών ένα βροχερό απόγευμα στο μάθημα της Σημειωτικής!

Σκοπός ιερός και συμπαντικός. Έπρεπε να μας ακούσουν οι θεοί, σύγχρονοι και μη, είτε βρίσκονταν πίσω από τις κοιλάδες, είτε πίσω από το φως του δειλινού ή και πίσω από τα σύννεφα. Ένα συμπαντικό αίτημα, alert που έστησε ο σκηνοθέτης με όχημα τη θεατρική γλώσσα. Συναγερμός σήμανε την ώρα εκείνη προς ότι ιερό και υπερκόσμιο, ένα alert για τη σωτηρία και την εξιλέωση μας. Ακόμα και εμείς οι θεατές των σαλονιών ή των δωματίων συμ-βάλαμε στο θεατρικό εκείνο συναγερμό-αίτημα για μια εκ νέου συμπαντική αλλαγή και δημιουργία, δίχως πόνο, δίχως πολέμους, διχως διχόνοιες.

Ένα 4o παραστασιακό alert σήμανε, μετά τα: alarm, amor, encore. Ο Θεόδωρος Τερζόπουλος, δημιούργησε έναν τελευταίο στη σειρά συναγερμό, μπαίνοντας σε νέους προβληματισμούς. Ένας τελευταίος παναθρώπινος συναγερμός με όργανο τη θεατρική γλώσσα του Ευριπίδη σε εξάγλωσση απόδοση. Μια διακειμενική διαπολιτισμική, υβριδική,κυρίως, πάν- συμπαντική παράσταση!